αφορά τη φύση...

Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

 

 

Τα βρίσκει μπροστά του από τότε που γεννήθηκε, εκείνα ακίνητα να περιμένουν το βλέμμα του, στου Φιλοπάππου, σε αθηναϊκά πεζοδρόμια, σε κείνο το δάσος  της Ροδόπης που τότε επισκέφτηκε, στην πλατεία Μαβίλη, σε μακρινές ρεματιές της Εύβοιας, στο Πεδίον του Άρεως , στο Άλσος Παγκρατίου, σε κήπους της Εδέμ, στην Unter den Linden του Βερολίνου, στην ενδοχώρα της Αγγλίας που τον δίδαξε ότι υπάρχουν και Lilacs, πασχαλιές δηλαδή που είναι δέντρα και όχι σαν τους θάμνους που υπήρχαν στις αναμνήσεις του.

Η Μεσοποταμία των παιδικών του αναμνήσεων. Γεννήθηκε και μεγάλωσε ανάμεσα σε δύο ποτάμια, και τα δύο με ονόματα πανάρχαια ελληνικά,  εκείνος πολύ πιο κοντά στον Ιλισσό αλλά ο Κηφισσός πάντα υπήρχε και το ήξερε. Το αρχικό του «έξω» Σύμπαν είχε πεζοδρόμια με μουριές, ελιές και νεραντζιές, Δημοτικό σχολείο στην οδό Βεΐκου και πάνω από όλα , πιο κοντά δηλαδή στον ουρανό, Φιλοπάππου, λόφος μαγικός  με μεγάλο πρωταγωνιστή το πεύκο.

Τα δέντρα που αγάπησε. Όλα τους ακίνητα, τα περισσότερα φυλλοβόλα, λίγα από τα αειθαλή ομολόγησε  ότι τον συγκινούν , την εποχή που είχε πια ξεθαρρέψει και μπορούσε να λέει «οι ευκάλυπτοι  μου αρέσουν πολύ λιγότερο από τις καστανιές και τις μουριές που με συνεπαίρνουν»

Τα φυλλοβόλλα που αγάπησε. Τραβούν το βλέμμα του σε κάθε εποχή,  άλλα τον Μαρτιοαπρίλιο τότε δηλαδή που - για το δικό του βόρειο ημισφαίριο – ανθίζουν,   για να ξανανθίσουν ακριβώς ένα χρόνο μετά,  του ασκούν μία ιδιαίτερη σαγήνη,  ενώ οι μουριές  και οι λεύκες τον σαγηνεύουν την εποχή που θα βγάλουν τα πρώτα νεογέννητα φύλλα τους για να γδυθούν και πάλι σε προχωρημένο φθινόπωρο.

Και ο κάθε φορά έρωτας συνδέθηκε με την ΟΡΑΣΗ κατά κύριο λόγο και με την ΟΣΦΡΗΣΗ κατά δεύτερο.  Αυτό δεν συμβαίνει βέβαια με την αρμπαρόριζα και με τη λουίζα που δεν είναι δέντρα αλλά τον τρελαίνουν με τα μηνύματα που στέλνουν στη δική του την Όσφρηση, όπως τότε με τη λεμονιά του πεζοδρομίου της Ηλιούπολης που έκοψε το φυλλαράκι, το τσάκισε,  «άκουσε» τη μελωδία οσμής και «ταξίδεψε».  

Τα φυλλοβόλλα που αγάπησε . Τα κοιτάζει, τα ξανακοιτάζει, τα τραβάει φωτογραφία σε διάφορες πόζες, καθένα τους κι ένα διαφορετικό σύμπλεγμα με κορμό – κυτταρίνης και λιγνίνης – με κλαδιά χωρίς φύλλα τον Δεκέμβριο και με φύλλα νεογέννητα κάπου τον Μάρτιο αλλά και με άνθη ενίοτε και με καρπούς.

Τον γοητεύει αυτή η ανάπτυξη,  το να  πρωτοεμφανίζονται  μικρά κι ύστερα να ψηλώνουν και να ψηλώνουν, από τις φιστικιές και τις ροδιές -που φθάνουν λίγο πιο πάνω από εκείνον -  μέχρι τις φλαμουριές του Βερολίνου, τα κυπαρίσσια του νεκροταφείου  και τους ευκάλυπτους,  που η κορυφή τους είναι πολλά μέτρα πάνω από το κεφάλι του, «κυπαρισσάκι αψηλό το παλικάρι π’ αγαπώ» έλεγε ένα του Χατζιδάκι στα χρόνια της αθωότητας.

Τον γοητεύει αυτή η αργή διαδρομή από το έδαφος προς τον ουρανό,  μια απόλυτη αυθάδεια στη μητριά βαρύτητα, «αρνητικός γεωτροπισμός»  έγραφαν τα σχολικά βιβλία της αρχαιότητας, και το όρθιο ή γερμένο κορμί τους, αν ξέρεις ανάγνωση και το διαβάσεις θα μάθεις και την ηλικία του, ο κορμός, κέντρο της ύπαρξης,   όρθιος και εντυπωσιακά κατακόρυφος, στους φοίνικες, στις λεύκες που τις λένε καβάκια και στις ακακίες,   σε κάποιες μουριές αλλά και σε μερικά  πεύκα να δημιουργεί μια γωνία με την αόρατη ένταση του βαρυτικού πεδίου και με την επιλογή του στο να αναζητά φως ,  ενώ πάλι σε μερικές  βερικοκιές να καμπυλώνεται με μια χάρη που σε κάνει να θέλεις να τον  ζωγραφίσεις.

Κι ακόμα.  Του είναι αδύνατον να κρύψει την αδυναμία του για το ξύλο και για το χαρτί.  Μια ενδόμυχη ροπή προς το ξύλινο και όχι προς το μεταλλικό,  η ξύλινη εκείνη οροφή στο σπίτι της  Ραψάνης έχει διατηρηθεί αναλλοίωτα γοητευτική στο δικό του μέσα σύμπαν,  αλλά και μια ιδιαίτερη τρυφερότητα για το υλικό «χαρτί» .  Και έχει καταλάβει ότι αν ρωτήσεις είτε το ηχείο της κιθάρας, είτε το τραπέζι που τώρα γράφεις, είτε το βιολί που δεν έμαθες,  είτε την πόρτα που κλείνει πίσω σου, τις σανίδες του πατώματος, τη βάρκα που δεν έχεις,  το οποιοδήποτε καίκι,  το οποιοδήποτε βαρέλι για κρασί, τα βιβλία της βιβλιοθήκης, την ίδια τη βιβλιοθήκη,  το ράφι του εκτυπωτή και τον καναπέ, το χαρτί τουαλέτας, την αφίσα στον τοίχο,  το κρεβάτι σου,  όλα θα σου πουν ότι μέσα στις αναμνήσεις τους τα υπάρχει ένα σφεντάμι, μια οξιά, μία ακακία, μία λεύκα, μια κερασιά, μια βελανιδιά, ένα έλατο. 

Κι ακόμα εκτός από το ξύλο και το χαρτί με το οποίο οι άνθρωποι έχουν οικοδομήσει ένα σοβαρό κομμάτι από τον πολιτισμό μας,  τα δέντρα σε κάθε περιοχή της γήινης Βιόσφαιρας είναι και το αναπνευστικό της σύστημα. Και αυτό το ξέρει πολύ καλά.