Παραθαλάσσιοι κήποι - Τα κατάλληλα φυτά

Τους καλοκαιρινούς μήνες οι παραλιακές περιοχές έχουν την τιμητική τους! Η θάλασσα, ειδικά όταν πλαισιώνεται από ένα όμορφο τοπίο έχει αξεπέραστη αισθητική αξία! Πέρα από το άγριο φυσικό τοπίο, μια παραθαλάσσια περιοχή έχει και τόπους πιο «εξωραϊσμένους», οικιστικές και παραθεριστικές περιοχές με μικρά ή μεγάλα σπίτια με όμορφους κήπους. Η δημιουργία όμως ενός κήπου σε περιοχή πολύ κοντά στη θάλασσα θέλει προσοχή, γιατί δεν είναι όλα τα καλλωπιστικά φυτά κατάλληλα γι’ αυτές.
Στις παραθαλάσσιες περιοχές υπάρχει μια συνισταμένη δυσμενών παραγόντων για την ανάπτυξη των φυτών που δρουν συνδυαστικά. Οι έντονοι άνεμοι των παραθαλάσσιων περιοχών μεταφέρουν την αλμύρα της θάλασσας. Τόσο οι άνεμοι όσο και το αλάτι δημιουργούν συνθήκες ξηρασίας και αφυδατώνουν την επιδερμίδα των φυτών. Παράλληλα, το έδαφος είναι συνήθως φτωχό σε θρεπτικά συστατικά ενώ το νερό της περιοχής είναι συνήθως υφάλμυρο. Αυτό που είναι εντυπωσιακό όμως είναι ότι για αυτές τις «ακραίες» συνθήκες υπάρχει μια ευρεία γκάμα επιλογών για καλλωπιστικά φυτά! Έτσι, πριν ξεκινήσουμε τις εργασίες διαμόρφωσης σε έναν παραθαλάσσιο κήπο το πιο ασφαλές είναι να ελέγξουμε την ποιότητα του νερού και του εδάφους και με βάση αυτά να αποφασίσουμε τις αλλαγές και τις προσθήκες που θα γίνουν σε αυτόν.
Ένας παραθαλάσσιος κήπος είναι συνήθως ξηρικός. Ανάλογα την περιοχή, τις βροχοπτώσεις και το κλίμα οι αποχρώσεις μπορούν να διαφέρουν. Για παράδειγμα σε ένα παραθαλάσσιο κήπο σε αιγαιοπελαγίτικο νησί τα κυρίαρχα χρώματα είναι το καφέ (χώμα, πέτρα) το γκρι (βράχος, ξηρικά φυτά) και το παραδοσιακό άσπρο των κτισμάτων. Αντίθετα, σε έναν παραθαλάσσιο κήπο στην Κέρκυρα το κυρίαρχο χρώμα είναι το σκούρο πράσινο (πεύκο), το καφέ (χώμα, στέγες σπιτιών) και λίγο λιγότερο το γκρι. Πριν λοιπόν επιλέξουμε τα φυτά στον κήπο μας, το πιο σημαντικό είναι να κάνουμε μια μικρή βόλτα στο γύρω χώρο που αποκαλύπτει τις μορφές των φυτών που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε...
Υπάρχει μεγάλος πλούτος φυτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις παραθαλάσσιες περιοχές τα οποία όμως συνήθως έχουν κάποια βασικά χαρακτηριστικά. Μία ομάδα φυτών είναι τα σκληρόφυλλα φυτά, φυτά δηλαδή με γυαλιστερό φύλλωμα και ιδιάζουσα υφή. Τέτοια φυτά είναι για παράδειγμα η δάφνη, η αριά, ο σχίνος, η κουμαριά, η χαρουπιά, η πικροδάφνη, το δεντρολίβανο, η ελιά, φυτά κατεξοχήν μεσογειακά. Τα φυτά αυτά λόγω της γυαλιστερής επιδερμίδας των φύλλων τους περιορίζουν την εξατμισοδιαπνοή και αντιμετωπίζουν την αλμύρα. Μια ακόμη ομάδα φυτών που μπορεί να ανταπεξέλθει στις συνθήκες αυτές είναι αυτά που είναι πολύ ανθεκτικά σε ανέμους. Αυτά συνήθως έχουν σκληρά φύλλα και σφαιρική και συμπαγή μορφή. Αυτό συμβαίνει γιατί το φυτό «συρρικνώνεται» και μικραίνει όσο μπορεί την επιφάνειά του ώστε να αντιμετωπίσει τα σταγονίδια του θαλασσινού νερού. Τέτοια φυτά είναι το δεντρολίβανο, η λεβάντα, η σαντολίνα. Ακόμη, μεγάλη ανθεκτικότητα στις παραθαλάσσιες συνθήκες παρουσιάζουν τα πεύκα και οι κουκουναριές, καθώς και τα παχύφυλλα, όπως η φραγκοσυκιά, η αγαύη. Τα παχύφυλλα φυτά έχουν την ιδιότητα να αντιμετωπίζουν πολύ αποτελεσματικά το πρόβλημα της ξηρασίας και της αλατότητας. Παράλληλα, οι ομάδες των παραπάνω φυτών είναι πολύ λίγο απαιτητικές σε νερό! Μια ενδεικτική λίστα με φυτά κατάλληλα για παραλιακή περιοχή μπορείτε να βρείτε στο εδώ.
Η γεωμορφολογία της Ελλάδας στα παραλιακά μέρη παρουσιάζει συνήθως έντονες κλίσεις. Αυτό για έναν κήπο είναι μεγάλο σχεδιαστικό πλεονέκτημα. Η δημιουργία διαφόρων επιπέδων μέσα στο χώρο έχει συνήθως ως αποτέλεσμα τη «διαίρεσή» του σε μικρότερα τμήματα. Οι μικροί χώροι είναι πιο οικείοι γιατί είναι πιο κοντά στο ανθρώπινο μέτρο. Έτσι, σε συνδυασμό με τις υψομετρικές διαφορές μεταξύ τους μπορεί να διαμορφωθεί ένα πολύ ενδιαφέρον και εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Ένας παραθαλάσσιος κήπος δε χρειάζεται χλοοτάπητα... Ειδικά στις πολύ ξηρές περιοχές, όπως τα νησιά του Αιγαίου, ο χλοοτάπητας είναι ένα ξένο στοιχείο για το περιβάλλον που μπορεί να επιβαρύνει τόσο οικονομικά όσο και οικολογικά με τις ανάγκες για τη συντήρησή του. Βέβαια, υπάρχουν ποικιλίες που είναι πιο κατάλληλες για τις ειδικές συνθήκες αυτών των περιοχών, καλό είναι όμως να αποφεύγεται. Το χώμα είναι πρωταγωνιστικό υλικό σε έναν παραθαλάσσιο κήπο, δεν είναι όμως πρακτικό να κυκλοφορήσεις μέσα σε αυτό. Έτσι, μέσα από μια μεγάλη ποικιλία από βότσαλα και χαλίκια μπορούμε να επιλέξουμε μια εναλλακτική λύση για να εδαφοκαλύψουμε μεγάλες περιοχές στον κήπο. Για παράδειγμα, ένας μεγάλος καθιστικός χώρος ή ένας διάδρομος κίνησης μέσα σε έναν κήπο διαμορφωμένος με βότσαλα, μπορεί να εντάξει μεγάλες επιφάνειες μέσα στο τοπίο. Πιο εντυπωσιακές αλλά και πιο ακριβές λύσεις για καθιστικούς χώρους είναι βέβαια και η επένδυση τους με πέτρα ή ξύλινο deck. Σε όμορφα παρτέρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν εδαφοκαλυπτικά παχύφυλλα, όπως η σινεράρια, τα οποία μπορούν να ισορροπήσουν την εντύπωση του ξηρικού κήπου.
Ο κήπος το καλοκαίρι είναι το πιο ευχάριστο «δωμάτιο» του σπιτιού. Πόσο μάλλον όταν αυτός βρίσκεται κοντά στη θάλασσα! Ο παραθαλάσσιος κήπος αν και έχει κάποιους πρακτικούς περιορισμούς, δεν παύει να δίνει πολλές δυνατότητες πρωτοτυπίας και στιλ με οικολογική βάση. Έτσι, παρατηρώντας το γύρω τοπίο μπορούμε να αντλήσουμε πολλές ιδέες διακόσμησης και πρακτικής!

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Μελία