επιδοτήσεις

Ενισχύονται οι δαπάνες εγκατάστασης φυτειών, κατασκευής κτιριακών εγκαταστάσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού

Το ανώτατο όριο για επενδύσεις για τις οποίες μπορεί κάποιος να ενισχυθεί φτάνει τις 180.000 ευρώ

Σε εξέλιξη βρίσκεται πρόγραμμα χρηματοδότησης από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την ενίσχυση δράσεων σχετικά με την καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, ενώ εντός των επόμενων μηνών αναμένονται νέες σχετικές προκηρύξεις. Συγκεκριμένα, το μέτρο 121 (σχέδια βελτίωσης) αφορά στις επενδύσεις γεωργών και κτηνοτρόφων ή νομικών προσώπων που δραστηριοποιούνται κυρίως στη γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή.
Οι επενδύσεις αυτές θα πρέπει να προορίζονται για την εξυπηρέτηση των αναγκών της γεωργοκτηνοτροφικής μονάδας. Στο πλαίσιο αυτό ενισχύονται όλοι σχεδόν οι τομείς της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Για την παραγωγή των προϊόντων, οι επενδύσεις για τις οποίες κάποιος μπορεί να ενισχυθεί αφορούν σε δαπάνες εγκατάστασης φυτειών, στην κατασκευή ή εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, στην αγορά του απαραίτητου νέου μηχανολογικού εξοπλισμού. Το ανώτατο όριο για τις ανωτέρω επενδύσεις ανέρχεται στα 180.000 ευρώ.
Σε περίπτωση που κάποιος γεωργός θέλει να επενδύσει και στην καθετοποίηση φαρμακευτικών φυτών, θα πρέπει αυτά να προέρχονται κυρίως από δική του παραγωγή, ενισχύονται οι αντίστοιχες επενδύσεις μέχρι του ορίου των 500.000 ευρώ.
Εάν κάποιος θέλει να επενδύσει τόσο στην παραγωγή των προϊόντων όσο και στην καθετοποίησή τους, το ανώτατο συνολικό κόστος των επενδύσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 500.000 ευρώ. Το ποσοστό ενίσχυσης για όλες τις προαναφερθείσες επενδύσεις κυμαίνεται από 40% έως 60% ανάλογα με τον τόπο μόνιμης κατοικίας και την ιδιότητα του επενδυτή. Εξαίρεση αποτελούν τα μικρά νησιά του Αιγαίου πελάγους, στα οποία η ενίσχυση είναι 75% ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας ή ιδιότητας. Η προκήρυξη για την ένταξη στο μέτρο είναι ανοικτή με καταληκτική ημερομηνία την 20ή Ιουνίου.
Παράλληλα, αναμένεται η εκ νέου ενεργοποίηση εντός του καλοκαιριού του μέτρου 123Α που αφορά στην ενίσχυση επενδύσεων που αφορούν στη μεταποίηση και εμπορία γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων.
Οι ενισχυόμενες δράσεις αφορούν κυρίως στην κατασκευή ή στον εκσυγχρονισμό του απαραίτητου κτιριακού εξοπλισμού αλλά και στην αγορά του αντίστοιχου νέου μηχανολογικού εξοπλισμού. Ενισχύονται επίσης και οι δαπάνες για μελέτες σκοπιμότητας, για δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος του προϊόντος, για την απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, έρευνα αγοράς και για τη διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος. Το εύρος του συνολικού προϋπολογισμού που ενισχύεται κυμαίνεται από 100.000 ευρώ έως και 10 εκ. ευρώ. Το ποσοστό ενίσχυσης για όλες τις προαναφερθείσες επενδύσεις κυμαίνεται από 40% έως 50% ανάλογα με τον τόπο της επένδυσης. Εξαίρεση αποτελούν τα μικρά νησιά του Αιγαίου πελάγους στα οποία η ενίσχυση είναι 65%.
Επίσης, το μέτρο 133 για την Ενημέρωση-Προώθηση των προϊόντων στο πλαίσιο συστημάτων για την ποιότητα των τροφίμων, αφορά σε ομάδες παραγωγών οι οποίες αποτελούνται αποκλειστικά από δικαιούχους του ανωτέρω μέτρου 132.
Ενισχύονται, με ποσοστό 70% επί των δαπανών τους, οι δράσεις που αφορούν ενημέρωση, προώθηση και διαφήμιση προϊόντων (συμπεριλαμβάνονται σε αυτά τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά) στην ενδοκοινοτική αγορά. Το μέγιστο ενισχυόμενο ποσό ανέρχεται στα 100.000 ευρώ. Προγραμματίζεται η προκήρυξη του μέτρου εντός του 2011.
Αυξημένο το ενδιαφέρον
Οι δυνατότητες ανάπτυξης του κλάδου των αρωματικών φαρμακευτικών φυτών στην Ελλάδα, τόσο στον πρωτογενή, όσο και στον τομέα μεταποίησης, είναι μεγάλες, με την προϋπόθεση βέβαια του σωστού σχεδιασμού και της σφαιρικής αντιμετώπισης του θέματος. Η ανάγκη για αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, ο εκσυγχρονισμός της αγροτικής παραγωγής και η στροφή σε καινοτόμα -green και non food products, συναντούν στην περίπτωση των αρωματικών φαρμακευτικών φυτών την καλύτερη εκπροσώπησή τους. Τελευταία, υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια των αρωματικών φαρμακευτικών φυτών, ιδιαίτερα ως εναλλακτικής του καπνού, βαμβακιού, ορισμένων δημητριακών, αλλά και σε ορεινές - ημιορεινές περιοχές.
Οι τεχνικές καλλιέργειας και το κόστος εγκατάστασης
Οι καλλιέργειες των αρωματικών φαρμακευτικών φυτών μπορεί να είναι ετήσιες (βασιλικός, κορίανδρος, μάραθος, γλυκάνισο, χαμομήλι), ή πολυετείς (ρίγανη, λεβάντα, φασκόμηλο, θυμάρι, δενδρολίβανο, βαλεριάνα, εχινάτσεα κ.ά.). Η εγκατάσταση της καλλιέργειας -επισημαίνει η ερευνήτρια του ΕΘΙΑΓΕ κ. Λίνα Χατζοπούλου- μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, ανάλογα με το φυτικό είδος και τα μέσα που διαθέτει ο παραγωγός.
Με απευθείας σπορά στο χωράφι εγκαθίστανται οι καλλιέργειες του χαμομηλιού, μάραθου, κορίανδρου, γλυκάνισου, και ορισμένες φορές του φασκόμηλου. Τα περισσότερα είδη πολλαπλασιάζονται με σπόρο, και μετά τη δημιουργία των αρχικών φυτωρίων σε υπαίθρια σπορεία, ή θερμοκήπια, μεταφυτεύονται στο χωράφι, το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Στην Ελλάδα επιτυχής πρακτική για πολλά, πολυετή κυρίως είδη, είναι η δημιουργία υπαίθριων φυτωρίων αργά το καλοκαίρι και η εγκατάσταση των φυτωρίων στο χωράφι το φθινόπωρο, πριν από τους παγετούς.
Αλλα είδη πολλαπλασιάζονται δύσκολα -ή και καθόλου- με σπόρο, γι' αυτό και επιλέγονται άλλοι τρόποι πολλαπλασιασμού, όπως η δημιουργία μοσχευμάτων (δενδρολίβανο, λεβάντα), παραφυάδες, ή ο πολλαπλασιασμός με ριζώματα (μέντα). Σε ορισμένες περιπτώσεις οι παραγωγοί επιλέγουν την αγορά έτοιμων φυτωρίων από το εμπόριο. Η αγορά ριζωμάτων και φυτωρίων από τα εξειδικευμένα φυτώρια συχνά κοστίζει αρκετά (αν υπολογιστεί κατά μέσο όρο ότι κοστίζουν περισσότερο από 0.15-0.25 ευρώ ανά φυτό στην Ελλάδα και 0.05-0.18 ευρώ σε εξειδικευμένα φυτώρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης). Με μια τυπική πυκνότητα φύτευσης, περίπου 4.000 φυτών ανά στρέμμα, η δαπάνη για το φυτικό υλικό εγκατάστασης μπορεί να είναι περισσότερο από 600 - 1.000 ευρώ ανά στρέμμα.
Στις πολυετείς καλλιέργειες το κόστος για την απόκτηση πολλαπλασιαστικού υλικού βαρύνει κυρίως τον πρώτο χρόνο της καλλιέργειας, καθόσον τα επόμενα χρόνια ο παραγωγός μπορεί από τις έτοιμες φυτείες να δημιουργήσει το δικό του πολλαπλασιαστικό υλικό και να επεκτείνει την καλλιέργεια.