Προσοδοφόρα η καλλιέργεια της ροδιάς!

Ο... κόκκινος χρυσός, όπως αποκαλείται από τους ειδικούς της διατροφής ο χυμός του ροδιού, λόγω των πλούσιων αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων του, θεωρείται από τα είδη διατροφής με τη μεγαλύτερη ζήτηση.

Τα ρόδια είναι από τα ανερχόμενα επώνυμα ελληνικά προϊόντα στην ευρωπαϊκή αγορά βιολογικών-υγιεινών τροφίμων και ποτών.

Το ελληνικό ρόδι θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ισχυρό Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης μοναδικής καλλιέργειας, όπως θεωρούνται πλέον διεθνώς ο κοζανίτικος κρόκος, η χιώτικη μαστίχα, το μέλι ελάτης Βυτίνας κ.ά. Παράλληλα η καλλιέργεια ροδιού μπορεί να προσφέρει μία εναλλακτική πηγή εσόδων στους παραγωγούς της Μαγνησίας, αφού μπορεί να αναπτυχθεί τόσο σε άγονα χωράφια, όσο -το κυριότερο- σε παλιά βαμβακοχώραφα, από τα οποία και διαθέτουμε πολλά!

Αυτή τη στιγμή στη Μαγνησία με την καλλιέργεια ροδιάς ασχολούνται δέκα συνολικά παραγωγοί, οι οποίοι ωστόσο παράγουν μια συγκεκριμένη ποικιλία ροδιού, την οποία και τους την προμηθεύει η συμβαλλόμενη με αυτούς εταιρία Netafim Hellas, η οποία τυποποιεί χυμούς και τους εξάγει στο εξωτερικό.

Όπως επισημαίνει ο γεωπόνος Θανάσης Κούντριας, πρόκειται για μια ιδιαίτερα κερδοφόρα καλλιέργεια, ενώ αναφερόμενος στο μέλλον της καλλιέργειας στην Μαγνησία τόνισε πως «υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό. Ήδη όλο και περισσότεροι παραγωγοί έχουν ανακαλύψει την αξία του ροδιού και όσο περνάει ο καιρός εκδηλώνουν μεγάλο ενδιαφέρον».

Από την άλλη πλευρά ο πρόεδρος του ΑΣΟ Ριζομύλου Ηλίας Ιωάννου σημείωσε ότι μπορεί οι ροδιές να είναι εναλλακτικές καλλιέργειες με μεγάλα οικονομικά οφέλη, ωστόσο «οι παραγωγοί δεν έχουν καλή ενημέρωση και σε τέτοιες οικονομικές συγκυρίες είναι δύσκολο να ξεκινήσουν μια νέα καλλιέργεια. Για αυτούς είναι ένα ρίσκο που δεν ξέρουν αν θα έχουν κέρδος, οπότε δυσκολεύονται να το πάρουν».

Ο κ. Χρήστος, παραγωγός από την περιοχή της Νοτιοδυτικής Μαγνησίας, παραδέχεται πως υπάρχει πρόβλημα στις υπάρχουσες καλλιέργειες και χρειάζεται να μπούνε εναλλακτικές παραγωγές που θα δώσουν νέα ώθηση στην αγροτική οικονομία, ωστόσο και αυτός προέβαλλε τη δυσπιστία των αγροτών στα νέα προϊόντα. «Οι παραγωγοί δύσκολα -όταν δεν ξέρουν μια καλλιέργεια- θα αποφασίσουν να ασχοληθούν μαζί της. Αυτό είναι ίσως το μοναδικό πρόβλημα. Ειδικά τώρα που τα οικονομικά είναι όχι απλά άσχημα αλλά χάλια. Δύσκολα παίρνει ρίσκο ο παραγωγός πια με τις σημερινές οικονομικές συγκυρίες. Πιστεύω πάντως πως μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα θα αναπτυχθεί και άλλο, εφόσον φυσικά και οι αγρότες ενημερωθούν για το τι είναι η καλλιέργεια της ροδιάς».

Στην Ελλάδα πάντως η καλλιέργεια ροδιάς βρίσκεται σε "νηπιακό" στάδιο και η καλλιεργούμενη έκταση δεν υπερβαίνει συνολικά τα 20.000 στρέμματα, αλλά στα επόμενα χρόνια αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα. Άλλωστε αυτό φαίνεται ξεκάθαρα και από τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σύμφωνα με τα οποία η παραγωγή ροδιού το 2007 έφθανε στη χώρα μας τα 4.000 στρέμματα, όταν το 2005 ήταν κάτι λιγότερο από 1.000 στρέμματα και το 1994 μόλις 500! Μέσα σε 13 χρόνια μόλις τα καλλιεργούμενα στρέμματα αυξήθηκαν κατά 3.500 σε μια χώρα μάλιστα που δύσκολα οι αγρότες στρέφονται στις εναλλακτικές καλλιέργειες.

Το σύνολο της παγκόσμιας παραγωγής είναι περίπου 2.250.000 τόνοι, με τα "ηνία" να κρατά η Ινδία (1.200.000 τόνους) και να ακολουθούν το Ιράν (650.000 τόνους) και οι ΗΠΑ (100.000 τόνους), όπως προκύπτει από στοιχεία του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ).


Βάσει των στοιχείων αυτών η ελληνική αγορά απορροφά ποσότητες ροδιών που κυμαίνονται μεταξύ 1.000-1.200 τόνων, εκ των οποίων οι 800 τόνοι εισάγονται. Οι εισαγόμενες ποσότητες αφορούν, κυρίως, ρόδια ξινών ή ημίξινων ποικιλιών, που χαρακτηρίζονται από πολύ καλή εξωτερική εμφάνιση. Επισημαίνεται ότι η ελληνική αγορά εισάγει μεγάλες ποσότητες ροδιών, κυρίως από Τουρκία, Ιράν, Ινδία, Αίγυπτο και Ισραήλ.

Ισραήλ - Ελλάδα… κάνουν μπίζνες!
Πρωτοπορία στη στάγδην άρδευση από τη Netafim. Πρόκειται για την πρωτοπόρο εταιρία στη στάγδην άρδευση και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους οργανισμούς σε αυτό το πεδίο. Κύρια δέσμευσή της είναι η αύξηση της ποιότητας και της ποσότητας των γεωργικών καλλιεργειών με τη λιγότερη δυνατή κατανάλωση νερού.

Από το 60 μέχρι σήμερα εκατομμύρια στρέμματα σε όλον τον κόσμο αρδεύονται με τα συστήματά της. Στη Μαγνησία δέκα παραγωγοί στην ευρύτερη περιοχή έχουν συμβληθεί με την Netafim. Η καλλιέργεια γίνεται με συμβόλαια και η εταιρία τυποποιεί το χυμό ροδιού, ο οποίος ωστόσο δεν πωλείται στην Ελλάδα αλλά στο εξωτερικό, ενώ στόχος είναι σε συνεργασία με το Αμερικανικό Υπουργείο Παιδείας να βγει η coca – cola από τα σχολεία και να εισαχθεί ο χυμός ρόδι.

Το σημαντικό για τους παραγωγούς είναι πως αυτές οι επενδυτικές προσπάθειες συνοδεύονται από ισάριθμα προγράμματα συμμετοχικής συμβολαιακής γεωργίας. Η συμβολαιακή καλλιέργεια καλύπτει ουσιαστικά τον αγρότη ως προς την ποσότητα της παραγωγής που έχει συμφωνηθεί και την εταιρεία όσον αφορά την «πρώτη ύλη» που απαιτείται για την επεξεργασία.
Πάντως τα έξοδα για τον παραγωγό μειώνονται στο ελάχιστο μετά τον πέμπτο ή έκτο χρόνο ζωής του ροδεώνα, αφού υπολογίζονται σε 300 ευρώ το στρέμμα, όταν η απόδοση κυμαίνεται μεταξύ δύο και τεσσάρων τόνων ανά στρέμμα.


Κόστος εγκατάστασης
Το κόστος εγκατάστασης της φυτείας ανέρχεται περίπου στα 1.330 ευρώ/στρέμμα και περιλαμβάνει τις δαπάνες που πραγματοποιούνται κατά τα πρώτα τρία χρόνια, όσο δηλαδή θεωρείται ότι διαρκεί η περίοδος εγκατάστασής της.

Αναφορικά με τις δαπάνες μάλιστα ο γεωπόνος Θανάσης Κούντριας αναφέρει πως «κατά το πρώτο έτος, οι δαπάνες εγκατάστασης προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα δενδρύλλια και το αρδευτικό σύστημα. Η εργασία περιλαμβάνει κυρίως τη χάραξη του δενδρώνα, τη φύτευση των δενδρυλλίων και την τοποθέτηση των καλαμιών υποστήριξης».

Ο κ. Κούντριας επισημαίνει ότι η εργασία καταλαμβάνει πολύ μικρό ποσοστό στις συνολικές δαπάνες εγκατάστασης λόγω της αυξημένης συμμετοχής του σταθερού κεφαλαίου (84%), ενώ το μεταβλητό κεφάλαιο αποτελείται ουσιαστικά από το κόστος του πετρελαίου, αφού κατά το πρώτο έτος δεν εφαρμόζονται λιπάνσεις και φυτοφάρμακα.

«Μετά το δεύτερο έτος παρατηρείται μία μεγάλη μείωση των δαπανών, καθώς οι μεγάλες δαπάνες της αγοράς δενδρυλλίων και του συστήματος άρδευσης έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, ενώ στο τρίτο και τελευταίο έτος εγκατάστασης, τα δέντρα αρχίζουν να μπαίνουν σε παραγωγή καλύπτοντας έτσι μικρό μέρος των δαπανών», αναφέρει ο κ. Κούντριας, υπογραμμίζοντας ότι ο παραγωγός ουσιαστικά έχει κάνει απόσβεση πάνω στα τέσσερα χρόνια σε μια εποχή μάλιστα που οι αγρότες όχι μόνο δεν αποσβένουν μέσω των συμβατικών καλλιεργειών, αλλά μένουν και υπερχρεωμένοι!

Ρόδι, ο καρπός τον Ολύμπιων θεών
Το ρόδι, σύμβολο ζωής, γονιμότητας και ευημερίας, είναι ο καρπός που, από τα πανάρχαια χρόνια, θεοί και άνθρωποι λάτρεψαν. Οι μικροσκοπικοί κόκκινοι, ζουμεροί και γλυκόξινοι σπόροι του αποτελούν μια ξεχωριστή, γευστική απόλαυση και κρύβουν πλήθος από θρεπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες.

Το ρόδι παράγεται από ένα θάμνο ή δενδρύλλιο που είναι αυτοφυές στην Ελλάδα, καθώς και σε άλλες μεσογειακές χώρες. Πιθανολογούν ότι μας έχει έρθει σε άγρια μορφή τα πανάρχαια χρόνια από την κεντρική Ασία. Η λατινική ονομασία του είναι "Punica granalum", που σημαίνει "πολύσπορο μήλο".

Η ροδιά καλλιεργείται σε ηλιόλουστα και ζεστά μέρη, γι αυτό και η παρουσία της είναι εμφανής στο μεσογειακό τοπίο, ενώ επιστήμονες λένε πως η Ελλάδα είναι μια από τις ιδανικότερες περιοχές λόγω των κλιματικών της συνθηκών για την καλλιέργεια της ροδιάς.

Θεραπευτικές ιδιότητες
Το ρόδι είναι πλούσιο σε σάκχαρα, βιταμίνες A,B,C μέταλλα, όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο και την αντιοξειδωτική ουσία, σελήνιο.
Το εκχύλισμα του ροδιού μπορεί να προλάβει τον καρκίνο του προστάτη ή να επιβραδύνει την εξάπλωσή του, ενώ η κατανάλωση χυμού ροδιού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικών κακώσεων στα βρέφη.

Οι κατακόκκινοι και χυμώδεις σπόροι του είναι στυπτικοί, αφροδισιακοί, δροσιστικοί και ανακουφίζουν από τον πυρετό. Τονώνουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό, καθαρίζουν το αίμα, τα νεφρά και την κύστη. Το αφέψημα από τα άνθη της ροδιάς, υπό μορφή γαργάρας, θεραπεύει την ουλίτιδα και ανακουφίζει από τον πονόλαιμο, ενώ το αφέψημα από τη φλούδα του καρπού καταπολεμά τις αμοιβάδες.

Ο χυμός του ροδιού, αναμεμειγμένος με ελαιόλαδο, εξαφανίζει τις κηλίδες από το δέρμα και σβήνει τις ρυτίδες, ενώ το ρόδι χρησιμοποιείται ευρύτατα στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.

Ο δήμος Πελινναίων μοίρασε δενδρύλλια
Προβάλλοντας την εναλλακτική καλλιέργεια ο Δήμος Πελινναίων Τρικάλων διένειμε δωρεάν πόρτα - πόρτα δέντρα ροδιάς σε χίλιες πεντακόσιες οικογένειες αλλά και σε περίπου τετρακόσιες μικρές επιχειρήσεις. Η κίνηση, αν και συμβολική, προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον τόσο των ίδιων των Πελινναίων όσο και των υπόλοιπων κατοίκων του νομού Τρικάλων, που σύμφωνα με τη δημοτική αρχή, τηλεφωνούν στο μικρό δημαρχείο για να μάθουν λεπτομέρειες για τη νέα καλλιέργεια.

Πίσω από αυτήν την καινοτόμα προσπάθεια βρίσκεται ο δήμαρχος κ. Δημ. Χαντζής, που ήθελε με αυτόν τον τρόπο να δώσει μια πολιτική και πρακτική απάντηση στην κοινή αγωνία των αγροτών του θεσσαλικού κάμπου για το τι μέλλει γενέσθαι αναφορικά με το χαμένο αγροτικό εισόδημα. Επέλεξε το ρόδι, που από αρχαιοτάτων χρόνων συμβολίζει την ευημερία, την καλοτυχία και τη γονιμότητα.


Ο Δήμος Πελινναίων Τρικάλων έδωσε δωρεάν δέντρα ροδιάς στους κατοίκους