Ήρθε η ώρα της συγκομιδής ΣΠΟΡΩΝ.
Βασικές οδηγίες για τη συγκομιδή σπόρων
Αν θέλετε να συγκομίσετε σπόρους, αφήστε, τους πρώτους καρπούς να ωριμάσουν κανονικά π.χ. την πρώτη ντομάτα, τα πρώτα φασόλια κλπ. Οι πρώτοι καρποί παίρνουν τους περισσότερους χυμούς του φυτού και έχουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά της ποικιλίας. Είναι καλό να συλλέγουμε σπόρους και από τη μέση της καλλιεργητικής περιόδου και από το τέλος. Γιατί αν συλλέγουμε μόνο από την αρχή θα οδηγηθούμε σε πρώιμες ποικιλίες. Για φυτά με σπόρους που ωριμάζουν και ξηραίνονται πάνω στο φυτό, όπως το καλαμπόκι, τα φασόλια, τα μπιζέλια, τα μαρούλια, τα κουκιά, κλπ. συγκεντρώστε μόνο τους σπόρους που έχουν ωριμάσει εντελώς. Το φυτό μπορεί να έχει αρχίσει να πεθαίνει προτού οι σπόροι είναι έτοιμοι για συλλογή. Κάντε τη συγκομιδή όταν οι σπόροι είναι ξεροί (όχι υγροί από την πρωινή δροσιά ή μετά από βροχή), μαζέψτε τους σπόρους λίγο πριν οι πρώτοι σπόροι αρχίσουν να σκάζουν και να πέφτουν στο έδαφος, όπως γίνεται με τα δημητριακά ή όταν ο λοβός γίνει καφέ και εύθραυστος όταν πρόκειται για φασόλια.
Για ν’ αποφύγετε όμως τους μύκητες, είναι καλύτερα να μαζεύετε συνέχεια τους σπόρους προς το τέλος της καλλιέργειας του φυτού, έτσι ώστε οι ώριμοι σπόροι να μη μένουν στο φυτό για πολύ καιρό.
Για τα φυτά με σαρκώδη καρπό, όπως κολοκύθες, πεπόνια, κ.ά. να είστε υπομονετικοί. Μαζέψτε μόνο τους ώριμους καρπούς. Το φυτό μπορεί να είναι εντελώς νεκρό ως την ώρα που θα είναι έτοιμο για συγκομιδή. Τις κολοκύθες τις αφήνουμε ένα μήνα αφού ωριμάσουν και μετά τις κόβουμε για να πάρουμε το σπόρο τους. οι κολοκύθες δεν μαλακώνουν αλλά, συνεχίζουν να ωριμάζουν για λίγους μήνες αφού κοπούν από το βλαστό.
Για να συλλέξετε σπόρους μελιτζάνας κόψτε τους ώριμους καρπούς και αφήστε τους να μαλακώσουν τόσο που να μην τρώγονται πια. Για να επιταχύνεται τη διαδικασία μπορείτε να χαράξετε τη σάρκα της μελιτζάνας σε τέσσερα σημεία, έτσι ώστε να αρχίσει να σαπίζει πιο γρήγορα.Οι σπόροι είναι έτοιμοι για συγκομιδή όταν διαχωρίζονται εύκολα από τη σάρκα, όταν τους τρίβετε κάτω από νερό. Παράδειγμα, μαζέψτε όλους τους σπόρους και τη σάρκα σ’ ένα μεγάλο δοχείο ή κουβά με νερό και απελευθερώστε τους σπόρους με τα δάχτυλά σας.
Συνήθως οι ώριμοι και υγιείς σπόροι βυθίζονται, αν όμως οι σπόροι που επιπλέουν δείχνουν καλύτεροι από αυτούς που βυθίστηκαν ίσως τα πράγματα να είναι ανάποδα για το φυτό σας. (Μερικές φορές οι καλοί σπόροι κολοκύθας μπορεί να επιπλέουν ενώ οι νεκροί βυθίζονται). Αυτό διευκολύνει πολύ τον καθαρισμό των σπόρων απλά τρίψτε για να φύγει η σάρκα από τους καρπούς από το πάνω μέρος. Μετά προσθέστε καθαρό νερό, στριφογυρίστε το και πετάξτε αυτό το νερό. Συνεχίστε με λίγα ακόμη πλυσίματα μέχρι να απομείνουν μόνο οι σπόροι στον πάτο. Στραγγίστε τους και στεγνώστε τους αμέσως.
Με παρόμοιο τρόπο μπορείτε να καθαρίσετε τους σπόρους από το αγγούρι, με τη διαφορά ότι το αγγούρι δεν χρειάζεται να σαπίσει αρκεί να έχει ωριμάσει καλά. Προσέξτε ότι οι σπόροι δεν πρέπει να μείνουν για πολύ μέσα στο νερό γιατί μπορεί να απορροφήσουν υγρασία, να φουσκώσουν και ν’ αρχίσουν να βλασταίνουν. Μερικοί σπόροι ωφελούνται από περίοδο «ζύμωσης» μέσα στο νερό πριν τους καθαρίσετε από τον καρπό. Στην τομάτα π.χ. αυτή η επεξεργασία λέγετε ότι μειώνει τις πιθανότητες για κάποιες ασθένειες που προσβάλλουν τον καρπό κατά τη περίοδο της βλάστησης.
Για να συλλέξετε σπόρους ντομάτας κόψτε τους ώριμους καρπούς στη μέση, αφαιρέστε το ζελατινώδες υγρό με τους σπόρους και βάλτε το μέσα σ’ ένα σουρωτήρι τσαγιού. Ξεπλύνετε με άφθονο νερό και τρίψτε απαλά με τα χέρια σας τη ζελατίνη. Απλώστε τους σπόρους σε λαδόκολλα για να στεγνώσουν.
Για να συλλέξετε σπόρους πιπεριάς αφήστε τον καρπό πάνω στο φυτό ωσότου κοκκινίσει (άσχετα από την ποικιλία).Στις πιπεριές προτείνεται να συλλέγουμε από το δεύτερο καρπό και μετά. Κόψτε τον καρπό και αφαιρέστε τη σάρκα του. Τρίψτε ελαφρά τους σπόρους ώστε να διαχωριστούν και απλώστε τους σε λαδόκολλα να στεγνώσουν.
Για το αντίδι ξεπατώστε το και βρέξτε το 2-3 φορές με το ποτιστήρι από βραδύς πολύ καλά. Το πρωί πριν στεγνώσει τελείως τινάξτε το και λιχνίστε το στον αέρα.
Για να πάρουμε σπόρους από το καρότο, το ρεπάνι, τον μαϊντανό, το λάχανο, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τον άνηθο, το σέλινο, αφήνουμε ορισμένα φυτά να ωριμάσουν κανονικά και τα κρατάμε χωρίς να τα κόψουμε γιατί τον δεύτερο χρόνο θα μας δώσουν σπόρο.
Αν θέλετε να συγκομίσετε σπόρους, αφήστε, τους πρώτους καρπούς να ωριμάσουν κανονικά π.χ. την πρώτη ντομάτα, τα πρώτα φασόλια κλπ. Οι πρώτοι καρποί παίρνουν τους περισσότερους χυμούς του φυτού και έχουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά της ποικιλίας. Είναι καλό να συλλέγουμε σπόρους και από τη μέση της καλλιεργητικής περιόδου και από το τέλος. Γιατί αν συλλέγουμε μόνο από την αρχή θα οδηγηθούμε σε πρώιμες ποικιλίες. Για φυτά με σπόρους που ωριμάζουν και ξηραίνονται πάνω στο φυτό, όπως το καλαμπόκι, τα φασόλια, τα μπιζέλια, τα μαρούλια, τα κουκιά, κλπ. συγκεντρώστε μόνο τους σπόρους που έχουν ωριμάσει εντελώς. Το φυτό μπορεί να έχει αρχίσει να πεθαίνει προτού οι σπόροι είναι έτοιμοι για συλλογή. Κάντε τη συγκομιδή όταν οι σπόροι είναι ξεροί (όχι υγροί από την πρωινή δροσιά ή μετά από βροχή), μαζέψτε τους σπόρους λίγο πριν οι πρώτοι σπόροι αρχίσουν να σκάζουν και να πέφτουν στο έδαφος, όπως γίνεται με τα δημητριακά ή όταν ο λοβός γίνει καφέ και εύθραυστος όταν πρόκειται για φασόλια.
Για ν’ αποφύγετε όμως τους μύκητες, είναι καλύτερα να μαζεύετε συνέχεια τους σπόρους προς το τέλος της καλλιέργειας του φυτού, έτσι ώστε οι ώριμοι σπόροι να μη μένουν στο φυτό για πολύ καιρό.
Για τα φυτά με σαρκώδη καρπό, όπως κολοκύθες, πεπόνια, κ.ά. να είστε υπομονετικοί. Μαζέψτε μόνο τους ώριμους καρπούς. Το φυτό μπορεί να είναι εντελώς νεκρό ως την ώρα που θα είναι έτοιμο για συγκομιδή. Τις κολοκύθες τις αφήνουμε ένα μήνα αφού ωριμάσουν και μετά τις κόβουμε για να πάρουμε το σπόρο τους. οι κολοκύθες δεν μαλακώνουν αλλά, συνεχίζουν να ωριμάζουν για λίγους μήνες αφού κοπούν από το βλαστό.
Για να συλλέξετε σπόρους μελιτζάνας κόψτε τους ώριμους καρπούς και αφήστε τους να μαλακώσουν τόσο που να μην τρώγονται πια. Για να επιταχύνεται τη διαδικασία μπορείτε να χαράξετε τη σάρκα της μελιτζάνας σε τέσσερα σημεία, έτσι ώστε να αρχίσει να σαπίζει πιο γρήγορα.Οι σπόροι είναι έτοιμοι για συγκομιδή όταν διαχωρίζονται εύκολα από τη σάρκα, όταν τους τρίβετε κάτω από νερό. Παράδειγμα, μαζέψτε όλους τους σπόρους και τη σάρκα σ’ ένα μεγάλο δοχείο ή κουβά με νερό και απελευθερώστε τους σπόρους με τα δάχτυλά σας.
Συνήθως οι ώριμοι και υγιείς σπόροι βυθίζονται, αν όμως οι σπόροι που επιπλέουν δείχνουν καλύτεροι από αυτούς που βυθίστηκαν ίσως τα πράγματα να είναι ανάποδα για το φυτό σας. (Μερικές φορές οι καλοί σπόροι κολοκύθας μπορεί να επιπλέουν ενώ οι νεκροί βυθίζονται). Αυτό διευκολύνει πολύ τον καθαρισμό των σπόρων απλά τρίψτε για να φύγει η σάρκα από τους καρπούς από το πάνω μέρος. Μετά προσθέστε καθαρό νερό, στριφογυρίστε το και πετάξτε αυτό το νερό. Συνεχίστε με λίγα ακόμη πλυσίματα μέχρι να απομείνουν μόνο οι σπόροι στον πάτο. Στραγγίστε τους και στεγνώστε τους αμέσως.
Με παρόμοιο τρόπο μπορείτε να καθαρίσετε τους σπόρους από το αγγούρι, με τη διαφορά ότι το αγγούρι δεν χρειάζεται να σαπίσει αρκεί να έχει ωριμάσει καλά. Προσέξτε ότι οι σπόροι δεν πρέπει να μείνουν για πολύ μέσα στο νερό γιατί μπορεί να απορροφήσουν υγρασία, να φουσκώσουν και ν’ αρχίσουν να βλασταίνουν. Μερικοί σπόροι ωφελούνται από περίοδο «ζύμωσης» μέσα στο νερό πριν τους καθαρίσετε από τον καρπό. Στην τομάτα π.χ. αυτή η επεξεργασία λέγετε ότι μειώνει τις πιθανότητες για κάποιες ασθένειες που προσβάλλουν τον καρπό κατά τη περίοδο της βλάστησης.
Για να συλλέξετε σπόρους ντομάτας κόψτε τους ώριμους καρπούς στη μέση, αφαιρέστε το ζελατινώδες υγρό με τους σπόρους και βάλτε το μέσα σ’ ένα σουρωτήρι τσαγιού. Ξεπλύνετε με άφθονο νερό και τρίψτε απαλά με τα χέρια σας τη ζελατίνη. Απλώστε τους σπόρους σε λαδόκολλα για να στεγνώσουν.
Για να συλλέξετε σπόρους πιπεριάς αφήστε τον καρπό πάνω στο φυτό ωσότου κοκκινίσει (άσχετα από την ποικιλία).Στις πιπεριές προτείνεται να συλλέγουμε από το δεύτερο καρπό και μετά. Κόψτε τον καρπό και αφαιρέστε τη σάρκα του. Τρίψτε ελαφρά τους σπόρους ώστε να διαχωριστούν και απλώστε τους σε λαδόκολλα να στεγνώσουν.
Για το αντίδι ξεπατώστε το και βρέξτε το 2-3 φορές με το ποτιστήρι από βραδύς πολύ καλά. Το πρωί πριν στεγνώσει τελείως τινάξτε το και λιχνίστε το στον αέρα.
Για να πάρουμε σπόρους από το καρότο, το ρεπάνι, τον μαϊντανό, το λάχανο, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τον άνηθο, το σέλινο, αφήνουμε ορισμένα φυτά να ωριμάσουν κανονικά και τα κρατάμε χωρίς να τα κόψουμε γιατί τον δεύτερο χρόνο θα μας δώσουν σπόρο.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου